Gmina Włodawa
Włodawa, miasto nad Bugiem, z zachowanym klimatem dawnych miasteczek, w których współistniały różne kultury i religie: katolicyzm, prawosławie i judaizm. Wśród licznych cennych zabytków są: barokowy zespół synagogalny (XVIII w.), barokowy kościół i klasztor oo. paulinów (XVIII w.), rusko-bizantyjska cerkiew (XIX w.) oraz barokowy budynek kramów i jatek, zwany czworobokiem. Corocznie jesienią odbywa się tu Festiwal Trzech Kultur, przypominający bogatą przeszłość miasta. Na południowym przedmieściu, na wysokim brzegu Bugu, leży wieś Orchówek z późnobarokowym kościołem – sanktuarium MB Pocieszenia.Synagoga Wielka. Budowę synagogi w latach 1764-1774 sfinansowała gmina żydowska oraz ówcześni właściciele Włodawy – Czartoryscy. Synagogę zaprojektowano w stylu późnego baroku, w miejscu dawnej, drewnianej bożnicy. Jest jednym z najcenniejszych zabytków sakralnej architektury żydowskiej w Polsce. Reprezentuje typ tzw. „dziewięciopolowy”, wykształcony na początku XVII wieku i trwający w żydowskim budownictwie synagogalnym do połowy XIX wieku. Ukształtowanie synagogi w obecnej postaci łączone jest z Izaakiem Lurią, który był inicjatorem zmian rytuału liturgicznego. Synagoga składa się z sali modlitw, do której przylegają parterowe babińce. W latach niemieckiej okupacji została sprofanowana przez okupantów, którym służyła za magazyn wojskowy. Zniszczono wówczas niemal całe wyposażenie wewnętrzne. Zachowała się tylko w sali modlitw neobarokowa szafa ołtarzowa aron ha-kodesz z roku 1936 wykonana w stiuku i polichromowana. Dekoracyjne elementy aron ha-kodesz korespondują z treściami płaskorzeźb w medalionach na sklepieniach. Przedstawiają one popularne w żydowskiej mistyce i sztuce zwierzęta o szerokiej symbolice religijnej.
Synagoga Mała. Drugim budynkiem włodawskiego kompleksu synagogalnego jest Mała Synagoga pochodząca z przełomu XVIII/XIX wieku, wybudowana w stylu klasycystycznym. Od początku budynek pełnił dwie funkcje. Był domem modlitwy oraz miejscem studiów Tory i ksiąg talmudycznych. Stąd jego nazwa Bet ha-midrasz czyli dom studiów i nauki. W budynku zachowały się fragmenty polichromii ściennych oraz częściowo szafa ołtarzowa.
Cerkiew prawosławna pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Cerkiew wzniesiono w latach 1840-42 z fundacji Augusta Zamoyskiego jako świątynię greckokatolicką. W 1875 roku, po kasacie unii, cerkiew przejęli prawosławni. Założona na planie krzyża z trzema apsydami od strony ołtarzowej budowla, pokryta jest we wnętrzu klasycystyczną polichromią.
Kościół Paulinów pw. św. Ludwika. Jeden z najcenniejszych zabytków Włodawy. Kościół parafialny pw. św. Ludwika wzniesiony został w latach 1739-80 wg projektu architekta Pawła Fontany. Polichromie w nawie głównej wykonał artysta z Lwowa – Gabriel Sławiński. Natomiast prezbiterium przyozdobili sprowadzeni z Jasnej Góry malarze – paulini Wojciech i Antoni Dobrzenieccy. We wnętrzu zachowały również się rzeźby rokokowe pochodzące z warsztatów rzeźbiarzy lwowskich: Maciejka Polejowskiego i Michała Filewicza.